چسب دندان با ایجاد یک پیوند قوی بین سطح دندان و مواد ترمیمی عمل می کنند. این پیوند برای تضمین طول عمر و موفقیت درمان های دندانپزشکی ضروری است. چسب دندان نه تنها به نگه داشتن ترمیم در جای خود کمک می کند، بلکه رابط بین دندان و ترمیم را محکم می کند و از نفوذ باکتری و پوسیدگی بعدی جلوگیری می کند.
انواع مختلفی از چسب دندان موجود است که هر کدام خواص و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند.
چسب دندان کل اچ، شامل یک مرحله اچینگ جداگانه با استفاده از اسید فسفریک قبل از استفاده از چسب هست. این فرآیند اچ کردن، زبری میکروسکوپی روی سطح دندان ایجاد می کند و سطح برای باندینگ را افزایش می دهد. پس از اچ کردن، چسب اعمال می شود و نور کیور می شود. این چسب عموماً روی مینای دندان بهتر از سیستم های خود اچینگ عمل می کند.
از طرف دیگر، چسب دندان خود اچ، مراحل اچ و پرایمینگ را در یک کاربرد واحد ترکیب می کند. این چسب حاوی مونومرهای اسیدی هستند که به طور همزمان به ساختار دندان نفوذ کرده و به آن نفوذ می کنند. چسب های خود اچ اغلب برای باندینگ به عاج ترجیح داده می شوند، زیرا حساسیت کمتری به تکنیک دارند و خطر حساسیت بعد از عمل را کاهش می دهند.
اثربخشی چسب دندان
اثربخشی چسب دندان به عوامل متعددی از جمله شیمی چسب، برخورد بالینی مناسب و تغییرات مورفولوژیکی ناشی از روش های مختلف باندینگ بر روی بافت های دندان بستگی دارد. خصوصیات آناتومیکی مینا و عاج نیز نقش بسزایی در فرآیند باندینگ دارند.
مینا که بسیار معدنی است، به خوبی به اسید اچ پاسخ می دهد و سطح قابل اعتمادی برای اتصال ایجاد می کند. با این حال، عاج به دلیل محتوای آلی و ساختار لولهای آن پیچیدهتر است. اتصال به عاج نیاز به بررسی دقیق عواملی مانند کنترل رطوبت و حذف لایه اسمیر دارد.
چالش های تکنولوژی چسب دندان
یکی از چالش های تکنولوژی چسب دندان، دستیابی به دوام باند طولانی مدت است. عواملی مانند تخریب هیدرولیتیک، تجزیه آنزیمی کلاژن و تنش های حرارتی می توانند در طول زمان رابط چسب را به خطر بیندازند. محققان به طور مستمر بر روی بهبود پایداری و طول عمر چسب های دندانی کار می کنند.
فناوری APS (سیستم پلیمریزاسیون پیشرفته) که توسط FGM توسعه یافته است، نشان دهنده پیشرفت در فرمولاسیون چسب های دندانی است. این فناوری نرخ تبدیل بالاتری را حتی در محیطهای مرطوب امکانپذیر میکند، که به ویژه در موقعیتهای بالینی چالش برانگیز مفید است. علاوه بر این، فناوری APS تولید چسب های شفاف را امکان پذیر کرده است که برای ترمیم های زیبایی مانند مفید است.
انتخاب چسب دندان
در مورد استفاده از چسب دندان ، تکنیک مناسب بسیار مهم است. دندانپزشکان باید دستورالعمل های سازنده را به دقت دنبال کنند و عواملی مانند زمان اچینگ، کنترل رطوبت و مدت زمان نورگیری را در نظر بگیرند. به عنوان مثال، هنگام استفاده از سیستمهای اچ و شستشو روی عاج، توصیه میشود زمان اچ را به حداکثر 5 ثانیه محدود کنید تا از دمینرالیزاسیون بیش از حد جلوگیری شود.
انتخاب چسب دندان نیز می تواند به وضعیت بالینی خاص بستگی داشته باشد. به عنوان مثال، هنگام برخورد با عاج متاثر از پوسیدگی یا فرسایش، چسب های جهانی اعمال شده در حالت self-etch نتایج امیدوارکننده ای را نشان داده اند. این روش از افزایش تخلخل عاج آسیب دیده بدون نیاز به اچ اضافی بهره می برد.
چسب های دندانی علاوه بر استفاده در ترمیم های مستقیم، نقش حیاتی در ترمیم های غیرمستقیم مانند روکش ها و بریج ها دارند. برخی از چسب های یونیورسال می توانند هم به عنوان چسب دندانی و هم به عنوان یک پرایمر سرامیکی/فلزی عمل کنند و روند باندینگ را برای ترمیم های غیرمستقیم ساده می کنند.
زیست سازگاری چسب های دندانی یکی دیگر از نکات مهم است. از آنجایی که این مواد در تماس نزدیک با بافتهای دندانی و به طور بالقوه پالپ قرار میگیرند، اطمینان از عدم ایجاد واکنشهای نامطلوب یا اثرات طولانیمدت سلامتی ضروری است. تولیدکنندگان و محققان به طور مستمر بر روی بهبود زیست سازگاری چسب های دندانی کار می کنند.
نتیجه گیری
دوام و سهولت استفاده. نانوتکنولوژی یکی از حوزههایی است که نویدبخش آینده چسبهای دندانی است. ترکیب نانوذرات و نانوپرکنندهها ممکن است به بهبود خواص مکانیکی و حتی اثرات ضد باکتریایی منجر شود. چسبهای دندانی طیف وسیعی از روشهای ترمیمی را ممکن میسازند. توسعه و اصلاح مداوم آنها به نتایج بهتر بیمار، درمانهای محافظهکارانهتر و بهبود موفقیت بلندمدت ترمیم دندان کمک میکند. با پیشرفت تحقیقات، میتوان انتظار داشت که در آینده شاهد سیستمهای چسب دندانی پیشرفتهتر و مؤثرتری باشیم.
سوالات متداول
- تفاوت بین چسب های اچ و شستشو و خود اچ چیست؟ چسب های اچ و شستشو شامل یک مرحله اچینگ جداگانه با اسید فسفریک قبل از استفاده از چسب هستند، در حالی که چسب های خود اچ مراحل اچ و پرایم را در یک کاربرد واحد ترکیب می کنند. چسب های اچ و شستشو معمولا روی مینای دندان بهتر عمل می کنند، در حالی که چسب های خود اچ اغلب برای باندینگ به عاج ترجیح داده می شوند.
- فناوری APS در چسب های دندانی چیست؟ فناوری APS (سیستم پلیمریزاسیون پیشرفته) یک پیشرفت در فرمولاسیون چسب دندان است که توسط FGM توسعه یافته است. این امکان را برای نرخ تبدیل بالاتر در محیط های مرطوب فراهم می کند و امکان تولید چسب های شفاف را فراهم می کند که برای ترمیم های زیبایی مانند روکش مفید است.